De verschillen met verslavingszorg

In de kern gaat het om een wezenlijke (niet cognitieve) verschuiving van bewustzijn, gevolgd door het uitbreiden van het bewustzijn naar lichaamsbewustzijn. De verschuiving die ik voor ogen heb kan niet worden overgebracht vanuit het verslavingsdenken dat domineert in vrijwel alle instellingen en zelfhulpgroepen, waar duurzaam herstel niet bestaat. Het is belangrijk dat je (als drinker) leert hoe jouw bewustzijn is geconditioneerd, pas dan komt er ruimte voor beweging. Ben je in een relatie, dan is het van groot belang dat jouw partner ook geïnformeerd en gesteund wordt. 

Dat begint bij het ontbreken van strijd. Dus geen strijd tegen alcohol, geen strijd tegen het verlangen, geen gevecht met jezelf of je partner omdat ‘gezondigd’ hebt, enzovoort. Onthouding? Daar doen we ook niet aan. Kansloos!

Goed beschouwd is drinken zelfmedicatie, leren omgaan met je kwetsuren – om het even eenvoudig te stellen –  neemt de wind uit de zeilen van je verdovingsbehoeften.

Alcoholafhankelijkheid is geen ziekte

Vrijwel alle vormen van verslavingszorg – regulier, commercieel en praatgroepen – werken vanuit het Minnesota Model.  Men hanteert het jargon van de ‘verslaafde’, de ‘alcoholist’ en claimt dat je als drinker een ongeneeslijke hersenziekte hebt waarmee je maar moet leren leven. Men schrijft dit toe aan een genetische bepaaldheid die je niet kunt veranderen. De methode, het jargon en de groepsdruk houden je gevangen in verslavingsdenken met als gevolg een verslavingsbewustzijn. Dat bewustzijn zie je dan terug bij fanatieke aanhangers, want let wel, het model rust op een geloofsmodel.

Genetische factoren spelen zeker een rol, maar die zijn niet doorslaggevend om een ‘verslaving’ te ontwikkelen en/of in stand te houden. En natuurlijk word je uiteindelijk wel ziek van bovenmatig drinken, heel erg ziek zelfs! Maar dat is wat anders.

Alcohol is niet alleen maar negatief

Alcohol mag dan giftig zijn, toch sta ik niet alleen maar negatief tegenover alcoholhoudende drank in de samenleving, zoals dat gebruikelijk is binnen de verslavingszorg. Je alleen maar richten op wat strikt gezond is, is ook geen leven en staat genieten vaak in de weg. Dus zo gezond is ‘gezond leven’ nu ook weer niet. Ik doe geen pleidooi voor alcohol of andere drugs, maar relativeer. Dat ik zelf niet drink of anderszins gebruik, doet niets af aan die gedachte.

Minderen? Ho maar!

Als drank echt verankerd is in je dagelijks leven, zie ik geen heil in minderen, zoals men soms binnen de verslavingszorg propageert. Ik zal dit uitleggen aan de hand van drie factoren die daarbij een rol spelen:

1. Alcohol heeft lange tijd een dempende werking gehad op je gesteldheid. Hoezeer je ook los komt van onbewuste drijfveren, het is niet aannemelijk dat wanneer je eenmaal weer drinkt, je dat uitsluitend doet op de momenten dat je je juist prima voelt. Het zal je opnieuw in de overleving stand brengen.
2. Sociaal drinken is voor het autonome zenuwstelsel niet te onderscheiden van noodzakelijk drinken. Opnieuw drinken werkt per definitie ontregelend. Je voedt oude reflexen. Dat ga je niet redden.
3. Minderen betekent in feite: weer gaan drinken, punt. Dat willen, betekent dat het drinken als coping nog steeds in je systeem zit. Het is dan nog steeds een route naar rust, of je bevestigt die betekenis opnieuw. Sociaal zijn zonder drank is een van de belangrijkste leerprocessen gedurende het proces.

In proces of therapie leer je dat leven zonder alcohol prima gaat, beter zelfs. Maar ook dat alcohol helemaal geen noodzakelijk opleukertje is van gezelligheid en feestvreugde. In het begin kun je je uitgesloten voelen als anderen drinken, maar dat gaat snel voorbij. Alcohol is betekenisloos voor je geworden, dus waarom zou je het weer opzoeken?

Gevoeligheid verwijst ook naar talent

Inzicht krijgen in je eigen talent maakt een verschil met de gangbare verslavingszorg. Binnen de sociale wetenschappen wordt steeds meer ontdekt hoezeer lichaam en geest een geheel zijn. Dus gevoeligheid is eigenlijk gevoeligheid van jou als geheel. Dat op zichzelf is meestal een kwaliteit van de mensen die ik begeleid. Anders gezegd: een hoge gevoeligheid om waar te nemen, dingen te doorzien of opmerkzaam te zijn, gaan vaak samen met een neiging tot onderdrukking van al die indrukken die binnenkomen. Bij mij ga je aan de slag om je oorspronkelijke talenten weer te laten herleven. Dat is een van de pijlers van mijn benadering.

Geen trukendoos

Ik ga je niet vragen een alcoholagenda bij te houden, of jezelf elke ochtend te complimenteren als je niet hebt gedronken de vorige avond. Ik ga je ook niet vragen je dagelijkse routine te veranderen om zo je drinkimpulsen te onderdrukken. Het zijn trucjes om alcohol te slim af te zijn. Maar alcohol is altijd slimmer dan jij, zolang je met alcohol ‘bezig’ bent. In mijn begeleiding zet je alcohol niet meteen buiten spel.

Geen strijd tegen de fles, geen abstinentie

Ik geloof niet in onthouding op lange duur. Ik noem dat: droog staan onder druk. Bij onthouding blijft jouw verlangen in alcohol in stand en wordt het juist groter. Het stimuleert strijd. En die verlies je, soms pas na jaren. En het is nog erger, door je op alcohol te richten als ‘probleem’ werk je dus niet aan het echte probleem, dat echte probleem kan zich verder verdiepen.

Geen ontwenning

Ontwenningsverschijnselen blijven meestal uit doordat je in begeleiding toewerkt naar een moment dat voor jou het beste moment is. Het is een moment van innerlijke toestemming. Je lichaam reageert daardoor heel anders op de alcoholonthouding dan wanneer je stopt onder druk. Dat moment wordt zodanig geborgd dat je niet in de problemen komt.

Geen terugval

Als je het hele proces doorloopt is er ook geen sprake van terugval. Je hele innerlijke systeem is er straks klaar voor. Daardoor ben je mentaal en fysiek al een stap verder.

Oorspronkelijkheid

Met mijn aanpak beoog ik mensen te helpen zich uit de beklemming en benauwenis te bevrijden. Deze aanpak kun je het best zien als een stap waarbij je je denken, valkuilen en dwangmatigheden beter leert begrijpen. Je kunt ook zeggen: het je meer gewaar leren zijn als gezonde volwassene.

Wildgroei aan commerciële bureaus en hippe methodes

Tot slot dit, naast de wildgroei aan commerciële ggz bureaus, zie ik met lede ogen aan dat er mensen zijn die een hip boek schrijven of zelfs een methode presenteren zonder dat er enig gerijpt bewustzijn en inzicht is, laat staan therapeutische expertise. Het enige doel dat wordt gediend is dat door de aandacht zo iemand zonder gezichtsverlies zelf niet meer terug kan vallen. In de regel is de bereikte aandacht het nieuwe medicijn (de nieuwe coping) en het is maar de vraag wat jij daarmee opschiet.