Psychisch geweld

Bijna 700.000 Nederlanders boven de 16 jaar waren in 2020 slachtoffer van psychisch en emotioneel  geweld. En bij bijna de helft van alle gevallen van kindermishandeling is er sprake van emotionele verwaarlozing en mishandeling. Hoe kan het dat er in onze samenleving zo weinig aandacht voor is? En wat doet dat gebrek aan erkenning met slachtoffers? In deze aflevering van De Publieke Tribune spreekt Coen Verbraak met vrouwen én mannen die dit zelf aan den lijve hebben ondervonden.

Psychisch geweld – De Verslaving Voorbij

Topje van de ijsberg

700 duizend is het topje van de ijsberg. Bij dit soort ervaringen is er altijd onderrapportage. Bovendien zullen veel slachtoffers of prooien geen duidelijk beeld van hun eigen situatie hebben.

Ontschuldigen

Ik vind het uiterst moedig, ik hoor veel kwetsbaarheid. Een deelneemster geeft aan nog te moeten beginnen met haar therapie, een ander hoor ik zeggen dat ze zich met positieve gedachten en songteksten probeert te ondersteunen. Maar herstel vraagt meer en wat mij betreft een integratieve en lerende aanpak. Ont-schuldigen is een complexe aangelegenheid en dient zeker niet rechtstreeks te gebeuren. Zeggen dat iemand niet schuldig is kan net zo contraproductief uitwerken als de verbazing uitspreken dat je niet bent weggegaan of voor jezelf bent opgekomen.

Psychopathie, narcisme of een noodlijdende ouder

Het maakt nogal verschil of je uit een noodlijdende gezinsstructuur komt, of dat je ten prooi bent gevallen van een narcist of iemand met kenmerken van psychopathie. Toch is er een relatie: mensen die later in de val lopen van een diepe narcist of succesvolle psychopaat hebben – vaak onbewust – een bepaalde gevoeligheid om in die situatie te geraken. Die gevoeligheid is gevormd middels vroegkinderlijke ervaringen. Daarom zal – wat mij betreft – de aanpak moeten ook beginnen tegen die achtergrond. Tips en trucjes, of consulten van een uur met een hulpverlener die niet integraal werkt zet doorgaans weinig zoden aan de dijk. Om die reden duren mijn face tot face sessie altijd twee uur.

Emotionele incest

Wat veel hulpzoekenden gemeen hebben is de – veelal onbewuste – vroegkinderlijke ervaring met emotionele incest – die leidt tot wat zo mooi is genoemd ‘het verdwenen zelf’. Ik vind het een prachtige beschrijving omdat dat zo herkenbaar is. Toch is het belangrijk je te realiseren dat latere omgang met een narcist of psychopaat, niet de hoofdoorzaak is van dat verdwenen zelf. Het zelfgevoel is doorgaans in de basis al ‘ingewikkeld’ hoewel dat decennia lang onder de radar kan blijven. En helaas, narcisten en mensen met kenmerken van psychopathie ‘ruiken’ die kwetsbaarheid.

Het is van de samenleving

Psychisch geweld raakt aan de basis van onze samenleving, het creëert niet alleen slachtoffers, het ruïneert ook onze samenleving als geheel. Narcisme en psychopathie nemen nog steeds toe, het lijkt wel een succesformule voor managers. Anders gezegd: de samenleving brengt steeds meer narcisme voort. Zie in dat kader ook de boeken van Kevin Dutton of het mooie werk van Jan Storms.

Ervaringsdeskundig

Ik werk veel met mensen die psychisch geweld hebben meegemaakt en ook aan mij is dat niet voorbijgegaan. Ook ik ben emotioneel verlaten geweest en uiteindelijk toch een keer in de val gelopen. Ik heb me er uit kunnen werken en wist intuïtief de juiste stappen te zetten, toen het eenmaal achter de rug was stuitte ik bij toeval op de website van Jan Storms, toen kreeg alles een naam. De verhalen uit het interview zijn dus heel herkenbaar, maar ik mis enkele vergezichten op duurzaam herstel die ik ook niet terugzie in de reguliere zorg.

Begeleiding

Mocht je naar aanleiding van deze ervaringsverhalen zelf hulp wensen, neem dan gerust contact met mij op. Zie verder ook de website Het verdwenen Zelf waarvan van Iris Koops de initiatiefneemster is. (toevallige naamgenoot) Ik ben diep onder de indruk van wat er zoal te lezen valt. Juist het bestaan van die site heeft mij ertoe bewogen zelf geen uitgebreidere webpagina te schrijven over deze problematiek. Dus als je eerst eens wil lezen over narcisme en kenmerken van psychopathie (er zijn veel overeenkomsten) begin dan hier: https://verdwenenzelf.org/gevaarlijke-misverstanden-over-narcisme/

Tip: als je gevoel hebt zelf in een destructieve relatie te zitten, verwijder dan altijd!!! de leesgeschiedenis in je browser, waar het gaat over relaties en het bovenstaande, verwijder het vooral selectief.